Print
EmailΧίος σημαίνει…
Μαστίχα.
Και μανταρίνι, θυμάρι, πευκοδάση, ορχιδέες, oύζο. Μνημεία, μοναστήρια, μεσαιωνικά χωριά. Ο Ντελακρουά την ζωγράφισε. Γενέτειρα του Ομηρου, του Κοραή, του Μαυροκορδάτου, του Πορφύρα, ίσως και του Χριστόφορου Κολόμβου.
Κύριο αξιοθέατο…
το Φρούριο της Χίου, αρχιτεκτονικό αριστούργημα του 10ου αιώνα.
Για φωτογράφιση…
Η Porta Maggiore, το Παλάτι Ιουστινιάνι, η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, η Κρύα Βρύση, το τουρκικό νεκροταφείο, το Μουσείο Ιουστινιάνι, η Βιβλιοθήκη Κοραής (με 95.000 τίτλους!), το Λαογραφικό Μουσείο Αργέντη, το Ναυτικό Μουσείο, τα Ταμπάκικα.
Για βόλτα…
Αφού φάμε μαστίχα-υποβρύχιο στην πλατεία Βουνακίου, θα χαθούμε στην αγορά με τα παραδοσιακά μαγαζιά. Στον Κάμπο. Στην κωμόπολη του Βροντάδου. Στο βουνό Έπος για τη θέα που φτάνει μέχρι τα βουνά της Ερυθραίας! Στις αμφιθεατρικά χτισμένες Καρυές. Στα πέτρινα τετραγωνισμένα σπίτια των Αυγώνυμων. Στα Ψαρά για το μεσαιωνικό παρατηρητήριο και τον όρμο της Ελίντας, τον Μυστρά, τον μεσαιωνικό Ανάβατο.
Για κρόουλ…
Θα επισκεφτούμε το μοναστήρι της προστάτιδας του νησιού, της Αγίας Μαρκέλλας, μπροστά από το οποίο απλώνεται η ομώνυμη υπέροχη παραλία. Από το λιμάνι του χωριού, τα Λιμνιά, μπορούμε να πάρουμε βαρκάκι για τα Ψαρά ή να προσεγγίσουμε τις παραλίες Μαγεμένα, Λευκάθια, Μάναγρος, Λαμψά και Λήμνος. Στο Παλιό χωριό θα θαυμάσουμε τις βυζαντινές τοιχογραφίες του Αγίου Γεωργίου και θα ξεκινήσουμε για τους όρμους του Γιόσωνα που λέγεται ότι άραξε η Αργώ. Για κολύμπι εξαιρετικές είναι η βοτσαλιά του Ναγού και η βαθιά θάλασσα στα Βρουλίδια.
Για φαγητό...
Φρέσκα ψάρια και κρεατικά, μακαρόνια με μαστίχα, χυλοπίτες, αγνά οπωροκηπευτικά, βότανα, μπαχαρικά, λιαστές ντομάτες, ελιές, ντόπιο τυρί μαστέλο, σάλτσες με μαστίχα. Δοκιμάστε τις σπεσιαλιτέ στον κλασικό Χότζα με την νοσταλγική ατμόσφαιρα στην πρωτεύουσα. Φρέσκους ψαρομεζέδες με ντόπιο ούζο και σούμα, το χιώτικο τσίπουρο, σερβίρουν ο Κατσικαδέλης και ο Θεοδοσίου .Γλυκαθείτε με υποβρύχιο μαστίχα, λουκούμια, γλυκά του κουταλιού Κοράκης -Μαρίνος, παστέλι, αμυγδαλωτά, ροδίνια, μασουράκια, μαστιχόπιτα και σπιτικές μαρμελάδες. Μαστίχα σε μορφή κρυστάλλων, σκόνης, σε γλυκά, σε λικέρ, σε τσίχλες και σε καλλυντικά θα βρείτε στα καταστήματα Mastic spa και Mastihashop. Για παραδοσιακό ούζο δοκιμάστε δύο: Απαλλαρίνα και Τέττερης.
Για ύπνο…
Σπιτάκια. Στα μεσαιωνικά Αυγώνυμα, βρίσκονται τα αναπαλαιωμένα παραδοσιακά οικήματα με την φρουριακή κατασκευή που έχουν μετατραπεί σε υπέροχους ξενώνες. Διαμονή σε ατμόσφαιρα μεσαιωνικού πύργου με ανέσεις σύγχρονου σπιτιού.
Αρχοντικό Περλέας. Στην περιοχή Κάμπος, δεκαεφτά στρέμματα περιβάλλουν το πέτρινο οίκημα όπου η διαμονή χαρακτηρίζεται από την ομορφιά του φυσικού περιβάλλοντος και την φροντίδα των ιδιοκτητών. Παραδοσιακή κουζίνα και βιολογικές μαρμελάδες στο πρωινό θα ικανοποιήσουν γαστριμαργικά τους πελάτες.
Σπήλια. Τέσσερα μεσαιωνικά κτίσματα που αναπαλαιώθηκαν ακολουθώντας τον παραδοσιακό χαρακτήρα που έχει και η συνοικία Σπήλια, πάνω από τα Καρδάμυλα, με την φρουριακή μορφή.
ΜΑΣΤΙΧΟΧΩΡΙΑ, ΟΙ ΑΟΡΑΤΟΙ ΟΙΚΙΣΜΟΙ
Στο νότο της Χίου. Χτισμένα ανάμεσα στις καλλιέργειες των μαστιχοφόρων σχίνων, στέκουν εδώ από το 1346 όταν η οικογένεια Ιουστινιάνι έφτιαξε οικισμούς αόρατους από την θάλασσα με τους τοίχους των σπιτιών να σχηματίζουν ένα απόρθητο τετραγωνισμένο τείχος. Θα τα βρούμε σε γυμνούς λόφους να περιβάλλουν με τα σπίτια τους έναν κεντρικό πύργο που χρησίμευε σαν καταφύγιο όταν οι κάτοικοι δέχονταν επίθεση από πειρατές ή Τούρκους. Από τα 27 χωριά σήμερα απομένουν 24. Ολύμποι, Καλαμωτή, Καλιμασιά, Νένητα, Βέσσα και Αρμόλια. Θα κάνουμε μια στάση στα Μεστά και το Πυργί.
ΜΕΣΤΑ: Η πόρτα του καπετάνιου
Χαρακτηριστικό δείγμα οχυρωμένου μεσαιωνικού χωριού. Από τα ομορφότερα και τουριστικότερα χωριά της Χίου σώζεται μέσα στο τείχος με τους τρεις πύργους του και την κεντρική πύλη, την Πόρτα του Καπετάνιου. Από τα μπαλκόνια κρέμονται τσαμπιά με τα κόκκινα ντοματάκια που συνοδεύουν συχνά τα χιώτικα πιάτα ενώ εντύπωση κάνουν τα περάσματα που υπάρχουν ανάμεσα στα αντικριστά σπίτια. 
Αξίζει να μπούμε στην εκκλησία του Παλιού Ταξιάρχη, που ήταν η κεντρική του χωριού μέχρι να πάρει τη θέση της η μεταγενέστερη των Ταξιαρχών, μια από τις μεγαλύτερες του νησιού, η οποία στέκει στη θέση του κεντρικού κυκλικού πύργου. Καρδιά του οικισμού, ο μοναδικός ανοιχτός χώρος της κεντρικής πλατείας, το Λιβάδι.. Σε αυτό το σκηνικό που μοιάζει να έχει βγει από κάποιο παραμύθι, οι φιλόξενοι κάτοικοι διατηρούν έθιμα που συνεχίζουν την μακρά παράδοση του τόπου. Εκείνοι που θα βρεθούν εδώ τις Απόκριες θα παρακολουθήσουν την αναβίωση του εθίμου του Αγά ενώ το Πάσχα το κάψιμο του Ιούδα. Κάνοντας τα Μεστά αφετηρία μας θα μπορέσουμε να προσεγγίσουμε τις παραλίες της Τραχήλιας, της Αυλωνιάς, της Μερικούντας αλλά και τον κλειστό όρμο του Λιμένα Μεστών. Αφού φάμε φρέσκο ψάρι θα ακολουθήσουμε την βόρεια ακτογραμμή για να κολυμπήσουμε στις γαλήνιες παραλίες Δίδυμα, Κάτω Ελάτα και Αγία Ειρήνη.
ΠΥΡΓΙ : Το φωτογενές
Ο μεγαλύτερος μεσαιωνικός οικισμός της Χίου φιγουράρει στις περισσότερες καρτ-ποστάλ του νησιού. Στενά δρομάκια χωρίζουν τα σφιχταγκαλιασμένα ψηλά σπίτια με τις κωνικές στέγες που καταλήγουν σε πύργο. Το Πυργί οχυρώθηκε από τους Γενουάτες και παραμένει ένα ενδιαφέρον τετράπλευρο χωριό μέσα στο πέτρινο τείχος του με τους τέσσερις πύργους σε κάθε γωνία. Αξιοθέατα του χωριού είναι ο ναός των Αγίων Αποστόλων με την περίτεχνη διακόσμηση[ 13ος –14οαιώνας] καθώς και η τρίκλιτη βασιλική της Κοίμησης της Θεοτόκου. Θα πιούμε καφεδάκι στην κεντρική πλατεία , δίπλα στους μικροπωλητές μαστίχας, και θα επισκεφτούμε την Λαογραφική συλλογή. Δίπλα στο Πυργί, κοντά στα ερείπια του χωριού Μανάγρος θα συναντήσουμε αρχαία απομεινάρια ναού ενώ στην θέση Κέρος υπάρχει μεσαιωνικός οικισμός με ερείπια εκκλησιών που χτίστηκαν με αρχαία δομικά υλικά. Νοτιοανατολικά του Πυργίου ,κάτω από τον παραθαλάσσιο οικισμό του Εμποριού, θα συναντήσουμε την διάσημη παραλία Μαύρα Βόλια με τα γυαλιστερά ηφαιστειογενή μαύρα βότσαλα.
Για φαγητό
Στην μεσαιωνική ατμόσφαιρα της πλατείας των Μεστών σας περιμένουν δυο από τις πιο παραδοσιακές ταβέρνες του νησιού. Ο ‘Μεσαίωνας’[22710-76050] μπορεί να καυχηθεί για τις σπιτικές γεύσεις που σερβίρει φτιαγμένες με ντόπια αγνά λαχανικά, βότανα και ελαιόλαδο, όλες συνοδευόμενες από το μεστούτσικο, το ντόπιο κρασί και την παραδοσιακά αποσταγμένη από σύκα σούμα. Δοκιμάστε και το στέκι του Καράμπελα, το Μωριάς εις τα Μεστά [22710-76400] που διαθέτει και ενοικιαζόμενα διαμερίσματα. Φάτε σπιτικά μαγειρευτά, χορτοκεφτέδες με άγρια χόρτα, σαλάτες με κρίταμο, κοπανιστή, ψωμί ζυμωτό. Πιείτε κόκκινο κρασί και γράψτε τις εντυπώσεις σας.
Μαστίχα για όλες τις χρήσεις
Αν και φυτά της οικογένειας του μαστιχόδενδρου βγαίνουν και σε άλλα μέρη του κόσμου, η νότια Χίος είναι το μοναδικό μέρος όπου το δέντρο δακρύζει δίνοντας την αρωματική και ρητινώδη ουσία που ξέρουμε σαν μαστίχα. Γνωστή από την αρχαιότητα όπου λατρευόταν σαν θεά, εμφανίστηκε στο νησί εκατομμύρια χρόνια πριν αφού έχουν βρεθεί φύλλα μαστιχοφόρου σχίνου ηλικίας έξι εκατομμυρίων ετών. Ο Ισίδωρος μάλιστα αναφέρει ότι οι Φοίνικες ονόμαζαν το νησί Χίο από την συριακή λέξη που σημαίνει μαστίχα. (Η φωτογραφία είναι προσφορά του Γιώργου Μονογιούδη και του Αρχείου Ένωσης Μαστιχοπαραγωγών Χίου.)
Ο Διοσκουρίδης , πατέρας της Φαρμακολογίας, διαπίστωσε την ευεργετική της δράση στα ούλα, τα δόντια, το πεπτικό σύστημα, τα εγκαύματα, τις παθήσεις της μήτρας, το δέρμα και τα μαλλιά. Στην αρχαία Αίγυπτο μάλιστα την χρησιμοποιούσαν στην ταρίχευση, στο πόσιμο νερό ενώ οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούσαν οδοντογλυφίδες από ξύλο σχίνου βουτηγμένου σε μαστιχέλαιο.
Ο Χριστόφορος Κολόμβος, ο οποίος προμήθευε με ιατρικά βότανα την Ισπανία, ανακάλυψε στην Χίο την μαστίχα και μίλησε για τις αντιβακτηριακές της δράσεις που θα καταπολεμούσαν την χολέρα.
Σήμερα το λάδι της χρησιμοποιείται στα χρώματα, στα βερνίκια και τα μουσικά όργανα. Είναι συστατικό αρωμάτων, καλλυντικών κρεμών αλλά και ιατρικών σκευασμάτων αφού έχει αποδειχτεί ότι το μαστιχέλαιο έχει αντιβακτηριακή και αντιμυκητιακή δράση. Έτσι βοηθά στην υγιεινή του στόματος με τη μάσηση μαστίχας και τη χρήση οδοντόκρεμας με μαστίχα ή ακόμα στην καταπολέμηση του ελικοβακτηρίδιου του πυλωρού που προκαλεί πεπτικά έλκη. Λικέρ, γλυκό υποβρύχιο, λουκούμια, παστέλι, μαστιχόπιτες, χαλβάς, παγωτό, καραμέλες, παξιμάδια, κουλουράκια, σοκολατάκια και μαρμελάδες είναι μερικά μόνο από τα προϊόντα που αρωματίζονται με το δώρο της χιώτικης γης, την ακριβή μαστίχα. Το μόνο που δεν κάνει είναι… φούσκες.
