Η αλήθεια για τα βιολογικά προϊόντα

Μια βόλτα στο σουπερμάρκετ από εκείνες που πηγαίνεις χωρίς να χρειάζεσαι κάτι ουσιαστικό, απλώς «για να χαζέψεις τις μουστάρδες», συνήθως σου δίνει το χρόνο να διαβάσεις τις ετικέτες των προϊόντων και να μετρήσεις τα «Ε» που περιέχουν. Κι αν είστε από αυτούς που παρατηρούν πιο προσεκτικά, ίσως να έχετε διαπιστώσει ότι τώρα τελευταία τα «Ε» έχουν μειωθεί σημαντικά. Και ουσιαστικά; Άλλο ένα κολπάκι της βιομηχανίας τροφίμων που προσπαθεί να κρύψει τα «χάλια» της, αντικαθιστώντας τους κωδικούς των συντηρητικών, με ολόκληρη την ονομασία τους, ώστε τα αναγνωρίσιμα ως βλαβερά «Ε» να μη φαίνονται στην ετικέτα. Έτσι, για παράδειγμα, το Ε224 που μειώνει σε μεγάλο βαθμό τη δράση των βιταμινών, έχει μετατραπεί σε μεταθειώδες κάλλιο, τόσο γνωστό σε μας, όσο τα ποδήλατα στα ψάρια…  
Ημέρα ελέγχων
Όμως, την πραγματική εξαφάνιση των «Ε» την έχουν πετύχει τα βιολογικά προϊόντα με τις «καθαρές» μεθόδους παραγωγής τους. Τα πιστοποιημένα βιολογικά τρόφιμα υπόκεινται σε ελέγχους που ξεκινούν από την πρώτη παραγωγική διαδικασία και φτάνουν μέχρι το τελικό σημείο πώλησης. Τους ελέγχους αυτούς πραγματοποιούν πιστοποιητικοί οργανισμοί, όπως η ΔΗΩ, η Βιοελλάς κ.ά., οι οποίοι καθορίζουν τελικά ποια προϊόντα είναι βιολογικά και ποια όχι.
Οι Έλληνες καταναλωτές, ακολουθώντας την ισχυρή διεθνή τάση, αρχίζουν με αργούς ρυθμούς να στρέφονται όλο και πιο πολύ προς τα βιολογικά. Τα στατιστικά για τη χώρα μας είναι ευοίωνα, αφού από το 2000 η Ελλάδα έχει διαρκή αύξηση στα ποσοστά βιολογικών αγροτικών εκτάσεων. Αλλά και τα καταστήματα βιολογικών προϊόντων έχουν αυξηθεί, καλύπτοντας (;) τις ανάγκες των καταναλωτών παντού και πάντα.
Αριθμοί εναντίον προθέσεων
Ωραία όλα αυτά. Και για μας που θέλουμε να τρώμε υγιεινά, αλλά και για αυτούς που κερδίζουν τα προς το ζην από τα βιολογικά. Υπάρχουν, όμως, κάποια ζητήματα που χωράνε συζήτηση, τόσο ως προς τις προθέσεις της αγοράς των βιολογικών, όσο και ως προς την ίδια της τη φύση.
Το ελεύθερο εμπόριο αποτελεί έκφανση της δυτικής κουλτούρας, που σκοπό της έχει τη μεγιστοποίηση του κέρδους. Αυτό το ξέρουν και οι τρίχες που είχε ο Τζον Λοκ στο μουστάκι του. Για να το πετύχουν αυτό οι εταιρείες, λειτουργούν με τις πιο συμφέρουσες οικονομικά μεθόδους, αδιαφορώντας πολλές φορές για την υγεία των καταναλωτών ή για τις επιμέρους συνέπειες των ενεργειών τους. Η γιγάντωση της αγοράς των βιολογικών προϊόντων είναι σίγουρο ότι έχει δημιουργήσει και θα δημιουργήσει μεγάλες εταιρείες που θα μπουν γρήγορα στο παιχνίδι των αριθμών, που σκοτώνει τις όποιες καλές προθέσεις. Στην Ελλάδα έχουμε που έχουμε χαλαρή ηθική στο ζήτημα της διαφθοράς… Οψόμεθα…
Και οι τιμές; Πιο ψηλά, πιο ψηλά
Είναι τα βιολογικά προϊόντα για όλους; Οι τιμές τους μάλλον λένε το αντίθετο. Στο μυαλό έρχονται οι εικόνες από τα δελτία ειδήσεων με τους παππούδες να γκρινιάζουν για τα ραπανάκια που πήραν 5 «σέντσια» από τον προηγούμενο μήνα ή για το «απλησίαστο» πασχαλινό τραπέζι της Βαρβακείου. Άντε πες τους να ψωνίσουν βιολογικά σε διπλάσιες ή και τριπλάσιες τιμές. Θα ακονίσουν τις μαγκούρες τους… Φυσικά, οι δικαιολογίες για τις υψηλές τιμές είναι πολλές και δύσκολα ελέγχονται από τον μέσο καταναλωτή. Είναι αλήθεια ότι η βιολογική παραγωγή ενέχει επιπλέον δυσκολίες για τους παραγωγούς. Χωρίς χημικά τα φυτά και τα ζώα τους είναι πιο ευάλωτα. Και έχουν και το κόστος της πιστοποίησης. Όμως, υπάρχουν και λίγα βιολογικά που είναι προσιτά. Τι συμβαίνει με αυτούς τους παραγωγούς; Είναι λιγότερο βιολογικά τα προϊόντα τους ή απλώς «χαλάνε την πιάτσα»;
Ξεπεράστε τους φόβους σας
Και μια άποψη για το δρόμο. Η βιομηχανία του όποιου προϊόντος σχετίζεται με την υγεία και τη διατροφή στηρίζεται και στο φόβο του καταναλωτή. Μετά την 11η Σεπτεμβρίου άδειασαν τα σουπερμάρκετ και τα φαρμακεία και όχι μόνο στην Αμερική. Μετά την κραιπάλη των Χριστουγέννων και του Πάσχα, τα καρδιογραφήματα και τα triplex έχουν την τιμητική τους. Όταν έρθει η κακιά ώρα να χρειαστούμε γιατρό, αδειάζουν οι τσέπες και γεμίζουν τα φακελάκια. Οι χαρτοπώλες έχουν ειδικό μέγεθος φακέλου που off the record λέγεται «το ιατρικό». Τα βιολογικά τρόφιμα υπόσχονται υγεία, ευεξία, μακροημέρευση. Ό,τι και τα φάρμακα. Ό,τι και οι γιατροί. Τελικά, λέτε η προς τα πάνω διαφορά στις τιμές τους να περιλαμβάνει και το «φακελάκι»;