Print
EmailΤα μανιτάρια ( fungi) και γενικότερα οι μύκητες αποτελούν μια πολυάριθμη ομάδα οργανισμών, το δεύτερο σε πλήθος ειδών άθροισμα στον πλανήτη μετά τα έντομα. Από τα καταγεγραμμένα είδη 2.000 περίπου θεωρούνται αξιόλογα εδώδιμα μανιτάρια και μόνο 30 περίπου από αυτά καλλιεργούνται σε εμπορική κλίμακα. για κατανάλωση. Η λέξη Μανιτάρι είναι παραφθορά της λέξης Αμανίτης που σχετίζεται με το όρος Άμανος, που βρίσκεται στα παράλια της Μικράς Ασίας.
Με τον όρο ΤΡΟΥΦΕΣ ονομάζουμε γενικά τους μύκητες που σχηματίζουν την καρποφορία τους υπογείως ή ημιυπογείως.
Τις τρούφες τις ξεθάβουν εκτός από τον άνθρωπο, εκπαιδευμένοι σκύλοι, γουρούνια και άλλα θηλαστικά. Αναφορά για τις τρούφες βρίσκουμε σε κείμενα της αρχαίας ελληνικής και λατινικής γραμματείας, αλλά και σε ιστορικές πηγές άλλων Μεσογειακών λαών. Ο Πλούταρχος υπέθετε ότι επρόκειτο για πηλό που έχει ψηθεί από κεραυνούς, ενώ ο Πλίνιος τις αποκαλούσε "θαύμα της φύσης". Στον μεσαίωνα οι δεισιδαιμονίες της εποχής συνέδεσαν τις τρούφες με το διάβολο. Αντιθέτως ο γνωστός Άγγλος ποιητής και φιλέλληνας Μπάιρον τις θεωρούσε πηγή έμπνευσης και φρόντιζε να έχει πάντα μια τρούφα πάνω στο γραφείο του. Στις μέρες μας θεωρείται εξαίσια λιχουδιά και φυσικό αφροδισιακό, που σταδιακά πέρασε από τα τραπέζια των βασιλέων και των απανταχού πλουσίων. Οι παρακάτω συμπληρώνουν την Dream Team πεντάδα των ειδών με εμπορική αξία. Η πλέον περιζήτητη είναι η άσπρη (Tuber Magnatum) που η τιμή της είναι πανάκριβη. Η μελανόσπορη μαύρη (Tuber Melanosporum) που αποκαλείται και το διαμάντι της Μεσογείου. Η μαύρη χειμερινή (Tuber Brumale), η θερινή μαύρη (Tuber Aestivum) και η λευκή του Brrch (Tuber Borchii).
Υπάρχουν πάρα πολλά είδη μανιταριών και χωρίζονται σε εδώδιμα και δηλητηριώδη.
Οι κατηγορίες των εδώδιμων είναι διάφορα είδη αγαρικών (bisporus, campestri, slitoralis, arvensis), βωλιτών ( aereus, edulis, pinophilusreticulatus), μακρολεπιότας (procera,excoriata,mastoidea), ρούσσουλων (aurea, cyanoxantha, virescens), κανθαρίσκων (cibarius), λακτάριων (deliciosus, Salmonicolo, sanguifluus), αμανιτών (caesarea, rubescens), πλευρωτών (ostreatus, eryngii), μορχελλών (deliciosa, elata, esculenda) και πολλών άλλων. Πολλά περισσότερα για τα μανιτάρια μπορείτε να μάθετε πιο εμπεριστατωμένα στο site που διατηρούν οι μανιταρόφιλοι Δυτικής Μακεδονίας manitari.gr. . Ο Γιώργος Κωνσταντινίδης, πρωτοπόρος στην χώρα μας και ιδρυτικό μέλος του site είναι ο συγγραφέας πολλών βιβλίων σε σχέση με τα μανιτάρια,κόσμημα για κάθε βιβλιοθήκη.
Τα μανιτάρια αποτελούν νόστιμη και θρεπτική τροφή αλλά χρειάζεται προσοχή επειδή ορισμένα από αυτά είναι δηλητηριώδη και ισχυρά παραισθησιογόνα και σαν συνέπεια ιερά για πολλούς πολιτισμούς. Ο µόνος κανόνας που ισχύει γενικά για τη συλλογή µανιταριών, είναι αυτός που λέει, ότι µαζεύουµε για τροφή µόνο τα είδη, των οποίων τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίζουµε µε απόλυτη βεβαιότητα. Η παραµικρή αµφιβολία είναι λόγος απόρριψής τους. Το λάθος στην ταυτοποίηση σκοτώνει.
Στα δηλητηριώδη ανήκουν διάφοροι αμανίτες (muscaria, pantherina, phalloides) βωλίτες (rhodoxanthus, satanas), κορτινάριους (orellanus, purpureus), εντολώματα (sinuatum), γυρομίτρες (esculenta,gigas) και άλλα πολλά. Τα δύο πιο επικίνδυνα μανιτάρια της χώρας μας είναι πρώτον ο Amanita phalloides - ο Αμανίτης ο φαλλοειδής και δεύτερον ο Amanita Verna, ο Αμανίτης ο Εαρινός.
Τα Μουσκάρια ή (Amanita muscaria - Αµανίτης ο μυγοκτόνος) είναι επίσης δηλητηριώδης ποικιλία και σημαίνει 'μυγοκτόνος', ίσως γιατί ελκύει η μυρωδιά του τις μύγες και αυτές πεθαίνουν! Τέτοια μασούσαν οι αρχαίοι Σαμάνοι για να μπουν στον κόσμο των πνευμάτων. Μην μερωτάνε πώς επιβιώνανε από κάτω τα στρουμφάκια - είναι μια άλυτη απορία που χρόνια έχω.
Ας δούμε και λίγα από τα φαγώσιμα μανιτάρια.
Η συγκίνηση όταν πας μια εξόρμηση στην φύση με κάποιον ειδικό και βρεις αυτόν το θησαυρό είναι μεγάλη. Σας προτείνουμε ανεπιφύλακτα να κάνετε ένα τέτοιο ταξίδι.
Τα άγρια αυτοφυή μανιτάρια θεωρούνται ιδανική τροφή μια και έχουν εξαιρετική γεύση και μοναδικό άρωμα. Επίσης έχουν το πλεονέκτημα να είναι απαλλαγμένα από λιπάσματα, ορμόνες και άλλα επιβλαβή φυτοφάρμακα.
Από την Οικογένεια των βωλίτων οι aereus, οι edulis δηλαδή τα γνωστά μας βασιλομανίταρα , pinophilusreticulatus.
Ο αμανίτης caesarea που λέγονται και νερατζάκια ή Αυγά του Καίσαρα, σπάνιο αλλά πεντανόστιμο μανιτάρι που έχει γεύση από στρείδια
Οι κανθαρέλλες cibarius που θυμίζουν χρυσοκίτρινη τρομπέτα που κυματίζει.
Από την οικογένεια αγαρικών τα bisporus, campestri, slitoralis και arvensis. Από την οικογένεια των πλευρωτών τα ostreatus, eryngii. Από την οικογένεια των μορχελλών οι deliciosa, η elata κι η esculenda.
Υπάρχουν πολλές άλλες ποικιλίες που μπορούν να φαγωθούν, αλλά όπως είπαμε απαραίτητο είναι να τις αναγνωρίσει ένας πεπειραμένος και εξειδικευμένος μανιταρόφιλος. Άλλες τέτοιες είναι π.χ. ο κουμαρίτης ή κουμαρομανίταρο και ένα άλλο με το αστείο όνομα Το κοτόπουλο του δάσους αλλά και η αρκετά διαδεδομένη Λεπιότα η ψηλή, Lepiota procera που έχει το ψηλό ανάστημα κι αριστοκρατική εμφάνιση.
Πολλά λοιπόν μανιτάρια τρώγονται αν και ορισμένα μόνο μια φορά!!!!! Υπήρξαν γεύματα με τέτοια που κατέληξαν σε τραγωδίες κι αυτό όχι μόνο στα αστυνομικά βιβλία. Γεύματα που κατέληξαν σε τραγωδίες αναφέρονται ήδη από το 54 π.Χ. Εκείνη τη χρονιά η Αγριππίνα δηλητηρίασε με μανιτάρια (πιθανόν με Amanita phalloides ) τον τέταρτο σύζυγό της Κλαύδιο, για να ανεβάσει στο θρόνο το γιο της Νέρωνα! Κι από τέτοια μάνα τί γιο να περιμένει κανείς!!!!
