Η δύναμη της σοκολάτας

Παρά την καθημερινή κατανάλωσή της, όμως, η σοκολάτα εξακολουθούσε να θεωρείται πολυτέλεια που γεύονταν κυρίως οι βασιλείς, οι ευγενείς και οι ανώτεροι κληρικοί.

Μερικοί ιστορικοί ισχυρίζονταν ότι οι ιερείς δεν έπιναν σοκολάτα, καθώς κάτι τέτοιο θα στιγμάτιζε την εικόνα τους, όπως εάν κάποιος σύγχρονος ιερέας έπινε σαμπάνια κάθε μέρα.

Καθώς η σοκολάτα ήταν γνωστή για τις τονωτικές ιδιότητές της, οι Αζτέκοι την έδιναν και στους πολεμιστές κατά τις εκστρατείες τους. Η σοκολάτα συμπιεζόταν σε μικρές πλάκες και σε μπισκότα. Ένας ειδικός νόμος, μάλιστα, όριζε ότι μόνο οι πολεμιστές που πήγαιναν στον πόλεμο είχαν το δικαίωμα να πίνουν σοκολάτα, να απολαμβάνουν πλούσια γεύματα και να φοράνε βαμβακερά ρούχα, λουλούδια ή φτερά, ακόμα και αν επρόκειτο για πρίγκιπες ή ευγενείς.

Ακόμα κι οι Ισπανοί άποικοι επηρεάστηκαν από το μυστήριο που περιέβαλλε τη σοκολάτα. Αφότου συνήθισαν το παράξενο αυτό ποτό, άρχισαν να το καταναλώνουν με μανία. Ο Ιησουίτης Χοσέ δε Ακόστα έγραφε: "Οι Ισπανοί, άντρες και γυναίκες, που προσαρμόστηκαν στη χώρα καταναλώνουν με απληστία τη σοκολάτα. Λένε ότι τη φτιάχνουν με διάφορους τρόπους. Μερικοί τη φτιάχνουν ζεστή, άλλοι κρύα, ενώ άλλοι προσθέτουν πολύ απ’ αυτό το τσίλι".

Όταν ο Κάρολο Α’ της Ισπανίας αντιλήφθηκε τις δυναμωτικές ιδιότητες της σοκολάτας, έπεισε τον Κάρολο Α’ της Ισπανίας ότι αυτή ή υγιεινή ουσία του Νέου Κόσμου είχε τεράστιες δυνατότητες εκμετάλλευσης. "Πρόκειται για ένα θεϊκό ποτό που ενισχύει την αντοχή και καταπολεμά την κούραση. Ένα φλιτζάνι απ’ αυτό το πολύτιμο ποτό επιτρέπει σε κάποιον να περπατάει όλη τη μέρα χωρίς να χρειάζεται φαγητό".

Κι ο Τόμας Γκέιτζ, πίστευε στις θαυματουργές ιδιότητες της σοκολάτας: "Δύο με τρεις ώρες ύστερα από ένα καλό γεύμα που αποτελούνταν από τέσσερα πιάτα με αρνί, βοδινό κρέας ή μοσχάρι, γαλοπούλα ή άλλο κυνήγι, τα στομάχια μας ήταν έτοιμα να σβήσουν κι έτσι με μεγάλη μας χαρά τα ανακουφίσαμε με ένα φλιτζάνι σοκολάτα".

Δικαιώματα, ιεροτελεστίες και τελετουργικά
Τα γραπτά όσων ταξίδεψαν στο Νέο Κόσμο μας παρέχουν απίστευτες πληροφορίες για τις παράξενες και συχνά βάρβαρες ιεροτελεστίες και μυσταγωγίες που συνδέονταν με το σπόρο του κακάο και την κατανάλωση της σοκολάτας.

Θρησκευτικές τελετές πραγματοποιούνταν σε διάφορα στάδια της καλλιέργειας. Για να τιμήσουν τους θεούς, οι Μάγια διοργάνωναν πάντα μια γιορτή κατά την οποία θυσίαζαν ένα σκύλο που είχε μια καφετιά κηλίδα στο τρίχωμά του. Σύμφωνα με ένα άλλο εθιμοτυπικό, οι καλλιεργητές έπρεπε να απέχουν από την σεξουαλική πράξη για δεκατρία βράδια. Τους επιτρεπόταν να γυρίσουν στις γυναίκες τους τη δέκατη τέταρτη νύχτα. Υστερα απ’ αυτή τη διαδικασία, μπορούσε να ξεκινήσει η διαδικασία της σποράς. Σε μια άλλη, πιο αιματηρή τελετή, τοποθετούσαν τους σπόρους του κακάο σε μικρά δοχεία προτού εκτελέσουν μυστικά τελετουργικά μπροστά σε ένα είδωλο. Έπειτα, μάζευαν αίμα από διάφορα μέρη του ανθρώπινου σώματος και το χρησιμοποιούσαν για να αλείψουν το είδωλο. Αλλες ιεροτελεστίες περιλάμβαναν το ράντισμα της γης που θα δεχόταν τους σπόρους με "το αίμα σφαγμένων πτηνών".

Ο Ιταλός ιστορικός και περιηγητής του 16ου αιώνα Τζιρολάμο Μπεντσόνι έγραφε ότι κατά τη διάρκεια των γιορτών "χόρευαν όλη τη μέρα και τη μισή νύχτα χωρίς τροφή εκτός από ένα φλιτζάνι κακάο". Σύμφωνα με έναν άλλο θρύλο, όποιος νικούσε σ’ ένα παιχνίδι με μπάλα έπρεπε να θυσιάσει τη ζωή του! Ο άτυχος άντρας έτρωγε αρχικά τεράστιες ποσότητες σοκολάτας ώστε να "χρωματιστεί το αίμα του". Έπειτα, του αφαιρούσαν την καρδιά για να την προσφέρουν στους θεούς, οι οποίοι θα ικανοποιούνταν απ’ αυτό το αίμα που ήταν πλούσιο σε σοκολάτα.

Στις θρησκευτικές τελετές τους, οι Αζτέκοι χρησιμοποιούσαν τη σοκολάτα για να βάφουν το πρόσωπό τους. Ακόμα και οι πρώτοι Ισπανοί ιδιοκτήτες φυτειών πίστευαν ότι αυτά τα εθιμοτυπικά ήταν απαραίτητα για να εξασφαλίσουν μια καλή σοδειά και γι’ αυτό εκτελούσαν διάφορες τελετές. Από τις πρώτες μέρες της ύπαρξής της, λοιπόν, η σοκολάτα ήταν μια ουσία που χάριζε δύναμη, ένα δώρο των θεών, μια πηγή ενέργειας.

Το άγγιγμα του Μίδα
Η σοκολάτα υπήρξε ανέκαθεν συνδεδεμένη με το χρυσό, γεγονός που ίσως οφείλετε στην συνήθεια του Μοντεζούμα να πίνει σοκολάτα από ένα χρυσό ποτήρι. Αμέσως μετά τη χρήση, πέταγαν το χρυσό ποτήρι στη λίμνη, δίπλα στο παλάτι. Η λίμνη αυτή αποδείχθηκε πραγματικό χρυσωρυχείο για τους Ισπανούς κατακτητές. Στοιχεία της σύνδεσης του χρυσού με τη σοκολάτα συναντάμε ακόμα και σήμερα. Πολλοί παραγωγοί –και κυρίως οι Ελβετοί- κατασκευάζουν ψεύτικες χρυσές ράβδους και σοκολατένια νομίσματα με χρυσά περιτυλίγματα.

Η σοκολάτα στην μαγειρική
Αντίθετα με τα όσα γράφουν πολλοί συγγραφείς βιβλίων μαγειρικής, οι Αζτέκοι δε χρησιμοποιούσαν τη σοκολάτα στη μαγειρική, καθώς κάτι τέτοιο θα αποτελούσε ιεροσυλία. Αυτή η σύγχυση μάλλον οφείλετε σε μια κλασσική μεξικάνικη συνταγή που λέγεται Mole Poblano και αποτελείτε από γαλοπούλα ή κοτόπουλο με σως από τσίλι και σοκολάτα. Η συνταγή θεωρείτε ότι αποτελούσε αρχική έμπνευση των Αζτέκων, αλλά περιλαμβάνει διάφορα συστατικά, όπως κρεμμύδι, ντομάτα και σκόρδο που δεν υπήρχαν τότε.

Mole Poblano
8 αποξηραμένα mulatto τσίλι
4 αποξηραμένα ancho τσίλι
4 αποξηραμένα pasilla τσίλι
2 αποξηραμένα chipotle τσίλι
1 μικρή γαλοπούλα 4-5 κιλά
¼ φλιτζάνι βούτυρο ή φυτικό λάδι
¼ σουσάμι
1 φλιτζάνι καθαρισμένα αμύγδαλα
1 τορτίγια
2 λιωμένες σκελίδες σκόρδο
1 ψιλοκομμένο κρεμμύδι
¼ κουταλάκι γαρίφαλο
¼ κουταλάκι κανέλα
¼ κουταλάκι άνηθο
6 κόκκοι μαύρο πιπέρι
¼ φλιτζάνι σταφίδες
3 ξεφλουδισμένες ντομάτες
1 κουταλάκι αλάτι
2 τετράγωνα μαγειρική σοκολάτα
ζωμός κοτόπουλου ή γαλοπούλας

Τοποθετείτε τα αποξηραμένα τσίλι μέσα σε πυράντοχο σκεύος και τα βάζετε σε προθερμασμένο φούρνο για 2-3 λεπτά, προσέχοντας να μην καούν. Αφαιρείτε τα κοτσάνια και τους σπόρους και βάζετε τα τσίλι σε ένα μπολ. Τα σκεπάζετε με ζεστό νερό και τα αφήνετε να μουλιάσουν για 30 λεπτά. Μοιράζετε τη γαλοπούλα σε μερίδες. Ζεσταίνετε το λάδι σε μεγάλη κατσαρόλα. Προσθέτετε τα κομμάτια της γαλοπούλας και τα αφήνετε να ψηθούν μέχρι να ροδίσουν. Όταν είναι έτοιμα, βγάζετε τα κομμάτια της γαλοπούλας από την κατσαρόλα.

Καβουρντίζετε το σουσάμι και τα αμύγδαλα σε στεγνό τηγάνι και σε μέτρια θερμοκρασία μέχρι να ροδίσουν. Τα βγάζετε από το τηγάνι. Κόβετε την τορτίγια σε λωρίδες και τη ζεσταίνετε στο τηγάνι μέχρι να θρυμματιστεί.

Βάζετε τα αμύγδαλα, την τορτίγια και το σουσάμι –εκτός από ένα κουταλάκι του γλυκού- σε ένα μίξερ. Προσθέτετε το σκόρδο, το κρεμμύδι, τα μπαχαρικά, τις σταφίδες, τις ντομάτες και το αλάτι. Βγάζετε τα τσίλι από το μπολ χωρίς να πετάξετε το νερό τους. Τα ρίχνετε στο μίξερ και τα χτυπάτε μέχρι να γίνει ομοιόμορφο το μείγμα, προσθέτοντας αν χρειάζεται, λίγο από το νερό τους. Προσθέτετε το μείγμα στο λάδι που έχει περισσέψει στην κατσαρόλα. Το αφήνετε να ψηθεί σε χαμηλή θερμοκρασία για 5 λεπτά, ανακατεύοντας συνεχώς.

Ξαναβάζετε τη γαλοπούλα στην κατσαρόλα με τη σοκολάτα και προσθέτετε όσο μείγμα χρειάζεται για να καλυφθεί τελείως. Αφού βράσει, χαμηλώνετε τη φωτιά, σκεπάζετε την κατσαρόλα και το αφήνετε να σιγοβράσει για 45-60 λεπτά μέχρις ότου ψηθεί και μαλακώσει η γαλοπούλα και πήξει η σως. Γαρνίρετε με το υπόλοιπο σουσάμι και σερβίρετε με ρύζι και τορτίγιας.

Σημείωση: Αν δυσκολεύεστε να βρείτε αποξηραμένα τσίλι, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε 115 γρ. φρέσκες πράσινες πιπεριές και 2 αποξηραμένες, καυτερές κόκκινες πιπερίτσες χωρίς να τις προθερμάνετε στο φούρνο. Απλώς αφαιρείτε τους σπόρους, τεμαχίζετε τις πιπεριές και τις μουλιάζετε.